ለማ መገርሳ - መንታ መንገድ ላይ?

ለማ መገርሳ የኦሮሚያ ኢንቨስተሮችን ሰብስቦ “የጡት አባት አንፈልግም!” ሲል የተናገረውን ከሰማሁ በሁዋላ ስለዚህ ሰው ትኩረት አደረግሁ። ይህ ያልተለመደ ንግግር በቀጥታ ህወሃትን ይነካል። ህወሃት ለኦህዴድ የጡት አባት ሆኖ ኖሯል። ለማ መገርሳ በንግግር ደረጃ በግልጽ ቋንቋ “የህወሃትን የበላይነት፤ የህወሃትን ጌታነት አንፈልግም” ማለት ችሏል።  “እንዲህ በል!” ተብሎ የተናገረው አይመስለኝም። ህወሃትን እስከማውቀው ድረስ “ጎረቤቱን” እንዲህ ያለ ቃላት አያለማምድም። የህወሃት የፕሮፓጋንዳ ቃላት የታወቁ ናቸው። ይህ ንግግር የለማ የራሱ አባባል እንደሚሆን ማመን ይቻላል።

“ኦቦ ለማ መገርሳ የኦሮሞ ወጣቶችን ቀልብ እንዲስብ ለጊዜው እንዲህ ያለ ንግግር እንዲናገር ተፈቅዶለታል” የሚሉ አስተያየቶችን አንብቤያለሁ። በደፈናው “ለማ የጌታቸው አሰፋ ተላላኪ ነው። ስለዚህ ከለማ ምንም በጎ ነገር መጠበቅ አይቻልም።” ብሎ መደምደም ይቻል ይሆናል። በተጨማሪ ኦሮሞ ወጣቶች በወያኔ ጥይት ሲደበደቡ ለማ መገርሳ ምንም ማድረግና ምንም ማለት አለመቻሉን አንስቶ መውቀስ ይቻል ይሆናል።

ያም ሆኖ ለማ እድል አለው። በቪዲዮው ላይ ሲናገር እንደሰማሁት ችግሩን የሚያውቅ ይመስላል። በህወሃት የጎበዝ አለቆች ተጽእኖ የተሰላቸ ይመስላል። እንዲህ ልቡን ሞልቶ እንዲናገር ያደረገው የኦሮሞ ህዝብ መስዋእትነት መሆኑን ህሊናው ሹክ ብሎት ሊሆን ይችላል። ምናልባት ከቀዳሚዎቹ ኦፒዶች ስህተት ተምሮ ሊሆን ይችላል። የኦሮሞን ህዝብ ላለመክዳት ከራሱ ጋር ተማምሎ ሊሆን ይችላል። እንዲህ ካሰበና ከወሰነ ወደ ተግባር ለመግባት እድሉ አለው። ለማ ወደ መድረክ የመጣበት ዘመን የተለየ ነው። ከሃሰን አሊ፣ ከጁነዲን ሳዶ፣ ከኩማ ደመቅሳ፣ ከአለማየሁ አቶምሳና ከሙክታር ከድር የተሻለ የማድረግ እድልና አንጻራዊ ስልጣን አለው። ይችላል። ከወሰነ ይችላል።

“ህወሃት ተገዶም ቢሆን ለለማ መገርሳ ግማሽ ነጻነት ሰጥቶታል።” የምንል ከሆነ፤ ወይም “የኦሮሞ ህዝብ ዳዴኡኦን ከህወሃት እጅ ፈልቅቆ እየወሰደው ነው” ብለን መጠርጠር ከቻልን በጉዳዩ ላይ መጠበብ ይገባ ይሆናል። ማለትም ለማ ኦሮሞ ነው። እንደማንኛውም ኦሮሞ ኦሮሞነት ይሰማዋል። እንደ አለሙ ቂጤሳ በክብር መታወስ እንጂ፤ እንደ ጎበና ዳጪ በታሪክ ፊት መናቅ አይፈልግም። ለማ ይህን ግማሽ ነጻነትና ግማሽ ስልጣን ያገኘው የኦሮሞ ወጣቶች በከፈሉት መስዋእትነት ምክንያት መሆኑን ልቦናው የግድ ያውቃል። ይህን ለመረዳት የሚያበቃ ልቦና አያጣም። እና ለማ ይህን ካወቀ ፈታኝ ተግባራዊ ስራ ከፊቱ ይጠብቀዋል።

ተግባር ሲባል፣ ወጣቶችን በ75 ካሬ ሜትር የቤት መስሪያ ቦታ መደለል ማለት አይደለም። ህወሃት እድሜውን እንዲያራዝም ፈረስ ሆኖ ማገልገል ማለት አይደለም። የኦሮሞ ህዝብ ጥያቄ ረጃጅም ፎቅ በመስራት አይመለስም። ከበርቴዎችን የበለጠ ከበርቴ፤ ድሆችን የበለጠ ድሃ ማድረግ ልማት አይደለም። ያም ሆኖ ስለ ልማት ከመናገር በፊት ቀዳሚ አጀንዳዎች አሉ። የፖለቲካ እስረኞች እንዲፈቱ ለማ መገርሳ መንቀሳቀስ አለበት። በኦሮሞ አብዮት ጊዜ ለተሰው የኦሮሞ ልጆች ካሳ እንዲከፈል መጠየቅ አለበት። የህዝቡን ጥያቄ ከልብ ማዳመጥ አለበት። በርግጥ ለማ እንዲህ ለማሰብ የሚያበቃ አቅም አያጣም። “ይህን ህዝብ መክዳት የለብኝም።” ብሎ ከልቡ ጋር ካንጎራጎረ ወደ መፍትሄው ይደርሳል።

ኦሮሚያ ሃብታም ናት። ህዝቡ ልቦና አለው። ታሪክ እንደሚነግረን የኦሮሞ ህዝብ የማስተዳደር ችሎታ የተመሰገነ ነው። የኦሮሞ ህዝብ የገዳ ሲስተም ባለሃብት ነው። አፍሪቃ ገና በጨለማ ውስጥ በነበረበት ዘመን ኦሮሞ የከዋክብትን መውጫና መግቢያ አጥንቶ ያወቀ፤ ይህም በናሳ ተመራማሪዎች ጭምር የተረጋገጠ እውነት ነው። በስፖርት፣ በስነጥበብ፣ በሚሊተሪ አቅሙ እምቅ አቅም ያለው፤ ለአፍሪቃ የኩራት ምንጭ ሆኖ የኖረ ህዝብ ነው። በፖለቲካው አካባቢያዊ ችግር የኦሮሞ ህዝብ ለኦሮሚያ - ኢትዮጵያ ብቻ ሳይሆን ለአፍሪቃ ቀንድ ጭምር ሰላማዊ መፍትሄ ማምጣት የሚችል ህዝብ ነው።  ለማ መገርሳ የዚህ ህዝብ አካል እንደመሆኑ ታሪክ ሰርቶ፤ ታሪክ ሆኖ ማለፍ ይችላል። የአትሌት ፈይሳ ሌሊሳን ያህል ጨክኖ፣ ቆርጦ ወደ ተግባር ከገባ የሚሊዮናትን ድጋፍ ማግኘት ይችላል። 40 ሚሊዮን ህዝብ እና 4 ሚሊዮን አባላቱን ከጎኑ ማሰለፍ ይችላል። የተናገረውን ወደ ተግባር ከለወጠ ህወሃት ለማ መገርሳን መቋቋም አይችልም። እንደ አለማየሁ አቶምሳ በመርዝ ሊገድሉት አይችሉም። እንደ ጁነዲን ሳዶ ሊወረውሩት አይችሉም። ጊዜው የተለየ ነው። የኦሮሞ ህዝብ ለመብቱ በቁርጠኛነት የተነሳበት ጊዜ በመሆኑ ለማ በአንድ ተግባራዊ ድርጊት በመላ አገሪቱ በጎ ማእበል ማስነሳት ይችላል። በኦሮሞ ህዝብ ዘንድ እንደ አለሙ ቂጤሳ ለህዝብ ውለታ ውሎ ማለፍ ይችላል። ለኢትዮጵያውያን በጥቅሉ ብሩህ ዘመን ለማሳየት እድሉ አለው።  ካልሆነ እንደ ሃይለማርያም ደሳለኝ የኮሜዲያን መቀለጃ ሆኖ ይቀራል።

የህወሃት ጸሃይ እየጠለቀች እንደሆነ ራሳቸውም አውቀዋል። ተደፍረዋል። በዳዴኡኦ ተደፍረዋል። በብአዴን ተደፍረዋል። የትልቁን ውድቀት የመጀመሪያ ምእራፍ አንብበው ጨርሰዋል። መለስ ሲሞት ወንበሩን ለሃይለማርያም ለቀቁ። ለሃይለማርያም የለቀቁት ተገደው ነው። የኢህአዴግ ምክትል ብአዴን ስለነበር፤ ብአዴን ከሚመጣ ለሃይለማርያም መስጠቱን መረጡ። የኦሮሞ አብዮት ሲቀሰቀስ የውጭ ጉዳይን ቢሮ ለቀቁ። ቁልቁል እየለቀቁ ነው። ተገደው ስለለቀቁ የለቀቁትን መልሰው መያዝ አይችሉም። ተንሰራፍተው ከያዙት የዘረፋ ሜዳ ብዙ እጆቻቸውን እየሰበሰቡ ነው። ኮሎኔል ደመቀ ዘውዴን ጎትተው መግደል ሳይችሉ ቀሩ። የህዝብ አቅም በተጨባጭ እየታየ ነው። በርግጥም በግጥሚያው ቀለበት ውስጥ ህወሃት ተሸንፎ ተዘርሯል። አሸናፊው መድረኩ ላይ ስላልተገኘ ግን ህወሃት ከወደቀበት ለመሳት እየሞከረ ነው።